Κλέφτες και αστυνόμοι!
Του ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΡΑΜΠΙΝΙ
Στα χρηματοκιβώτιά τους κρύβονται από τέσσερα έως οκτώ τρισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΟΣΑ.
Αν αυτά τα πλούτη απέδιδαν τους φόρους που τους αναλογούν, η εισφορά θα αρκούσε από μόνη της για να χρηματοδοτηθεί το Millennium Developement Goal, το σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών για να ξεριζωθεί η φτώχεια του Τρίτου Κόσμου.
Φύλακες αυτού του θησαυρού είναι οι φορολογικοί και τραπεζικοί παράδεισοι. Βρίσκονται στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη, από την Καραϊβική ώς τη Σιγκαπούρη, αλλά πολλοί από αυτούς βρίσκονται λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορά μας: Λιχτενστάιν και
Μονακό, Ανδόρα και τα νησιά της Μάγχης, αναχρονιστικά κρατίδια των οποίων η ανεξαρτησία είναι καθαρά συμβολική σε κάθε άλλο πεδίο, τα οποία όμως εμφανίζονται άβατα για τις φορολογικές και τις δικαστικές αρχές των γειτονικών χωρών.
1 Ενα ιστορικό ρήγμα προκλήθηκε στις αρχές του 2008, με το αστραπιαίο πλήγμα που οργάνωσαν οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες στο Φαντούτς, την πρωτεύουσα του Λιχτενστάιν: Με ένα χτύπημα η κυβέρνηση του Βερολίνου έβαλε στο χέρι 1.400 λογαριασμούς με δικαιούχους γερμανούς φοροφυγάδες. Η γερμανική εισβολή στο τραπεζικό απόρρητο του Φαντούτς δώρισε χρήσιμες πληροφορίες και σε άλλες χώρες. Ιταλία, Γαλλία, Σουηδία δέχτηκαν με τη σειρά τους καταλόγους, οι οποίοι υποβάλλονται σε έλεγχο.
Στο αιώνιο παιχνίδι «Κλέφτες και αστυνόμοι», που αντιπαραθέτει τις φορολογικές αρχές και τους φορολογούμενους, οι φορολογικοί παράδεισοι είναι ιεροί ναοί, των οποίων η ασυλία σπάνια παραβιάζεται. Ακόμα και η πιο ισχυρή φορολογική αρχή του πλανήτη, η αμερικανική U.S. Internal Revenue Service το 2006, ομολόγησε την απογοήτευσή της για τη φυγή κεφαλαίων μέσω των off shore εταιρειών: «Προσκρούουμε σε κρατικές δικαιοδοσίες στις οποίες δεν έχουμε δυνατότητα παρέμβασης».
2 Καμία χώρα δεν είναι εντελώς αμόλυντη από τον ιό που διαβρώνει την ηθική της φορολογικής υπευθυνότητας: Στην Αυστραλία αποκαλύφθηκε ένα ευρύ δίκτυο διασημοτήτων, των οποίων τα εισοδήματα χάνονταν στα ελεύθερα λιμάνια. Η Βρετανία ανέκτησε μισό δισ. στερλίνες σε μία μόνον off shore αγορά, που φιλοξενούσε χιλιάδες τραπεζικούς λογαριασμούς βρετανών.
Αλλά μέχρι τώρα έχουμε μόνον πύρρειες νίκες. Τα ποσά που ανευρίσκονται είναι πολύ μικρά σε σχέση με τα κρυμμένα.
3 Ο πόλεμος-αστραπή ανάμεσα στο Βερολίνο και στο μικρό πριγκιπάτο στα ελβετικά σύνορα θα μπορούσε να ανοίξει μια νέα σελίδα: την απαρχή του τέλους για τα παρασιτικά κράτη που ευημερούν χάρη στα φορολογικά αδικήματα. Με δεδομένα τα αποτελέσματα που πέτυχε η Αγκελα Μέρκελ, και άλλες κυβερνήσεις μπορεί να ακολουθήσουν το γερμανικό προηγούμενο, εφαρμόζοντας στους φορολογικούς παραδείσους τις μεθόδους της αντικατασκοπίας ή του πολέμου εναντίον της μαφίας: διείσδυση «πρακτόρων» ή κίνητρα για τους μετανοημένους.
4 Προσοχή, όμως, να μην πανηγυρίσουμε τη νίκη πολύ πρόωρα. Το 1962 ο στρατηγός Ντε Γκολ οργάνωσε μιαν αληθινή στρατιωτική πολιορκία του Μονακό, περισφίγγοντάς το με μια ζώνη γάλλων τελωνειακών υπαλλήλων. Υπό την απειλή να κλείσουν τα σ
ύνορα και να στραγγαλιστεί το Μόντε Κάρλο, ο γάλλος πρόεδρος απέσπασε από το πριγκιπάτο τη δέσμευση να φορολογηθούν όλοι οι γάλλοι κάτοικοί του.
Ωστόσο, 47 χρόνια μετά, οι φορολογικές αρχές του Παρισιού απέχουν πολύ από το να έχουν θριαμβεύσει στη μάχη τους ενάντια στην off shore φοροδιαφυγή.
Η ζωτικότητα των φορολογικών παραδείσων έχει πολλές όψεις. Από τη μία πλευρά το λόμπι των offshore φοροφυγάδων είναι ισχυρό και δικτυωμένο, απλώνει τις ρίζες του στον κόσμο του πλούτου και των μεγάλων πολυεθνικών, συμπεριλαμβάνει το οργανωμένο έγκλημα, το εμπόριο των ναρκωτικών και την τρομοκρατία. Πρόκειται για δυνάμεις που μπορούν να κινητοποιούν αξιοσημείωτους πόρους για να «πείθουν» πολιτικούς φίλους, να δημιουργούν εύνοιες και δόλιες συμπαιγνίες υπέρ των φορολογικών παραδείσων.
5 Σαν να μην αρκούσαν όλα αυτά, έρχεται να τους υποστηρίξει και η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία. Η νεοφιλελεύθερη θέση είναι η ακόλουθη: ακόμα και στη φορολογία είναι θετικό να υπάρχει ανταγωνισμός. Σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για έναν ανταγωνισμό μεταξύ κρατών: Οι χώρες οι λιγότερο λαίμαργες για φορολογικά έσοδα προσελκύουν φορολογούμενους οι οποίοι φεύγουν από τα έθνη με υψηλή φορολογική πίεση.
Με αυτό τον τρόπο οι πιο αποτελεσματικές και λιγότερο σπάταλες κυβερνήσεις επιβραβεύονται με μιαν εισροή κεφαλαίων.
Αργά ή γρήγορα, ακόμα και οι άλλες, δηλαδή οι κυβερνήσεις που κακομεταχειρίζονται τον φορολογούμενο, θα υποχρεωθούν να πειθαρχήσουν, αν δεν επιθυμούν να συρρικνωθεί η φορολογητέα βάση τους.
6 Ιδού ορισμένα παραδείγματα που αναφέρουν οι νεοσυντηρητικοί για να ενισχύσουν τη θέση ότι ο φορολογικός ανταγωνισμός κάνει καλό σε όλους: πριν από τη δεκαετία του 1980, στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες η φορολογία του εισοδήματος έφτανε σε ένα μέγιστο ποσοστό 67%. Επειτα ο Ρέιγκαν και η Θάτσερ άρχισαν να «αδυνατίζουν» το κράτος πρόνοιας και να μειώνουν τη φορολογία. Το αποτέλεσμα είναι ότι σήμερα το μέ
γιστο ποσοστό φορολόγησης έχει κατέβει στο 40%.
Η φορολογία των επιχειρήσεων μέχρι τη δεκαετία του 1980 ήταν στο 50%. Αλλά χάρη στο καλό παράδειγμα χωρών με χαμηλή φορολογική πίεση, όπως η Ιρλανδία, σήμερα έχει πέσει σχεδόν παντού γύρω στο 27%.
Σε αυτή την οπτική η σταυροφορία ενάντια στους φορολογικούς παραδείσους είναι βλαβερή, είναι η προσπάθεια των πιο άπληστων κυβερνήσεων να δημιουργήσουν ένα κρατιστικό φορομπηχτικό καρτέλ.
7 Αυτά τα νεοφιλελεύθερα επιχειρήματα δεν ευσταθούν. Αλλο πράγμα είναι ο θεμιτός ανταγωνισμός μεταξύ των εθνών που επιδιώκουν εναλλακτικές οικονομικές πολιτικές με σκοπό να δώσουν κίνητρα για επενδύσεις, να ευνοήσουν την ανάπτυξη και να δημιουργήσουν απασχόληση και άλλο πράγμα είναι η συμπεριφορά κρατιδίων που βασίζουν την ευημερία τους σχεδόν αποκλειστικά στην προσφορά αδιαφάνειας και ατιμωρησίας στους φοροφυγάδες.
8 Εξάλλου, στον φορολογικό ανταγωνισμό αναδύεται και μια πρόδηλη ασυμμετρία: αυτοί που επωφελούνται είναι μόνο οι πλούσιοι και οι επιχειρήσεις.
Η πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων δεν διαθέτει την επιλογή να μετακινείται εκεί όπου το εισόδημά τους θα φορολογείται λιγότερο. Ο πιο κινητικός παράγοντας της παραγωγής είναι το κεφάλαιο, που μετακινείται με ευκολία εκεί όπου του συμπεριφέρονται καλύτερα.
9 Για να συγκρατηθούν τα κεφάλαια, το αποτέλεσμα του φορολογικού ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών είναι μια βαθμιαία μείωση της φορολογίας των επιχειρηματικών κερδών. Η φυγή του πλούτου προς τους φορολογικούς παραδείσους έχει ένα τίμημα: αυξάνει ακόμα περισσότερο τη φορολογική πίεση των κρατών στα ανυπεράσπιστα θηράματα, δηλαδή, στα εισοδήματα των μισθωτών.
Στα χρηματοκιβώτιά τους κρύβονται από τέσσερα έως οκτώ τρισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΟΣΑ.
Αν αυτά τα πλούτη απέδιδαν τους φόρους που τους αναλογούν, η εισφορά θα αρκούσε από μόνη της για να χρηματοδοτηθεί το Millennium Developement Goal, το σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών για να ξεριζωθεί η φτώχεια του Τρίτου Κόσμου.
Φύλακες αυτού του θησαυρού είναι οι φορολογικοί και τραπεζικοί παράδεισοι. Βρίσκονται στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη, από την Καραϊβική ώς τη Σιγκαπούρη, αλλά πολλοί από αυτούς βρίσκονται λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορά μας: Λιχτενστάιν και
Μονακό, Ανδόρα και τα νησιά της Μάγχης, αναχρονιστικά κρατίδια των οποίων η ανεξαρτησία είναι καθαρά συμβολική σε κάθε άλλο πεδίο, τα οποία όμως εμφανίζονται άβατα για τις φορολογικές και τις δικαστικές αρχές των γειτονικών χωρών.1 Ενα ιστορικό ρήγμα προκλήθηκε στις αρχές του 2008, με το αστραπιαίο πλήγμα που οργάνωσαν οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες στο Φαντούτς, την πρωτεύουσα του Λιχτενστάιν: Με ένα χτύπημα η κυβέρνηση του Βερολίνου έβαλε στο χέρι 1.400 λογαριασμούς με δικαιούχους γερμανούς φοροφυγάδες. Η γερμανική εισβολή στο τραπεζικό απόρρητο του Φαντούτς δώρισε χρήσιμες πληροφορίες και σε άλλες χώρες. Ιταλία, Γαλλία, Σουηδία δέχτηκαν με τη σειρά τους καταλόγους, οι οποίοι υποβάλλονται σε έλεγχο.
Στο αιώνιο παιχνίδι «Κλέφτες και αστυνόμοι», που αντιπαραθέτει τις φορολογικές αρχές και τους φορολογούμενους, οι φορολογικοί παράδεισοι είναι ιεροί ναοί, των οποίων η ασυλία σπάνια παραβιάζεται. Ακόμα και η πιο ισχυρή φορολογική αρχή του πλανήτη, η αμερικανική U.S. Internal Revenue Service το 2006, ομολόγησε την απογοήτευσή της για τη φυγή κεφαλαίων μέσω των off shore εταιρειών: «Προσκρούουμε σε κρατικές δικαιοδοσίες στις οποίες δεν έχουμε δυνατότητα παρέμβασης».
2 Καμία χώρα δεν είναι εντελώς αμόλυντη από τον ιό που διαβρώνει την ηθική της φορολογικής υπευθυνότητας: Στην Αυστραλία αποκαλύφθηκε ένα ευρύ δίκτυο διασημοτήτων, των οποίων τα εισοδήματα χάνονταν στα ελεύθερα λιμάνια. Η Βρετανία ανέκτησε μισό δισ. στερλίνες σε μία μόνον off shore αγορά, που φιλοξενούσε χιλιάδες τραπεζικούς λογαριασμούς βρετανών.
Αλλά μέχρι τώρα έχουμε μόνον πύρρειες νίκες. Τα ποσά που ανευρίσκονται είναι πολύ μικρά σε σχέση με τα κρυμμένα.
3 Ο πόλεμος-αστραπή ανάμεσα στο Βερολίνο και στο μικρό πριγκιπάτο στα ελβετικά σύνορα θα μπορούσε να ανοίξει μια νέα σελίδα: την απαρχή του τέλους για τα παρασιτικά κράτη που ευημερούν χάρη στα φορολογικά αδικήματα. Με δεδομένα τα αποτελέσματα που πέτυχε η Αγκελα Μέρκελ, και άλλες κυβερνήσεις μπορεί να ακολουθήσουν το γερμανικό προηγούμενο, εφαρμόζοντας στους φορολογικούς παραδείσους τις μεθόδους της αντικατασκοπίας ή του πολέμου εναντίον της μαφίας: διείσδυση «πρακτόρων» ή κίνητρα για τους μετανοημένους.
4 Προσοχή, όμως, να μην πανηγυρίσουμε τη νίκη πολύ πρόωρα. Το 1962 ο στρατηγός Ντε Γκολ οργάνωσε μιαν αληθινή στρατιωτική πολιορκία του Μονακό, περισφίγγοντάς το με μια ζώνη γάλλων τελωνειακών υπαλλήλων. Υπό την απειλή να κλείσουν τα σ
ύνορα και να στραγγαλιστεί το Μόντε Κάρλο, ο γάλλος πρόεδρος απέσπασε από το πριγκιπάτο τη δέσμευση να φορολογηθούν όλοι οι γάλλοι κάτοικοί του.Ωστόσο, 47 χρόνια μετά, οι φορολογικές αρχές του Παρισιού απέχουν πολύ από το να έχουν θριαμβεύσει στη μάχη τους ενάντια στην off shore φοροδιαφυγή.
Η ζωτικότητα των φορολογικών παραδείσων έχει πολλές όψεις. Από τη μία πλευρά το λόμπι των offshore φοροφυγάδων είναι ισχυρό και δικτυωμένο, απλώνει τις ρίζες του στον κόσμο του πλούτου και των μεγάλων πολυεθνικών, συμπεριλαμβάνει το οργανωμένο έγκλημα, το εμπόριο των ναρκωτικών και την τρομοκρατία. Πρόκειται για δυνάμεις που μπορούν να κινητοποιούν αξιοσημείωτους πόρους για να «πείθουν» πολιτικούς φίλους, να δημιουργούν εύνοιες και δόλιες συμπαιγνίες υπέρ των φορολογικών παραδείσων.
5 Σαν να μην αρκούσαν όλα αυτά, έρχεται να τους υποστηρίξει και η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία. Η νεοφιλελεύθερη θέση είναι η ακόλουθη: ακόμα και στη φορολογία είναι θετικό να υπάρχει ανταγωνισμός. Σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για έναν ανταγωνισμό μεταξύ κρατών: Οι χώρες οι λιγότερο λαίμαργες για φορολογικά έσοδα προσελκύουν φορολογούμενους οι οποίοι φεύγουν από τα έθνη με υψηλή φορολογική πίεση.
Με αυτό τον τρόπο οι πιο αποτελεσματικές και λιγότερο σπάταλες κυβερνήσεις επιβραβεύονται με μιαν εισροή κεφαλαίων.
Αργά ή γρήγορα, ακόμα και οι άλλες, δηλαδή οι κυβερνήσεις που κακομεταχειρίζονται τον φορολογούμενο, θα υποχρεωθούν να πειθαρχήσουν, αν δεν επιθυμούν να συρρικνωθεί η φορολογητέα βάση τους.
6 Ιδού ορισμένα παραδείγματα που αναφέρουν οι νεοσυντηρητικοί για να ενισχύσουν τη θέση ότι ο φορολογικός ανταγωνισμός κάνει καλό σε όλους: πριν από τη δεκαετία του 1980, στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες η φορολογία του εισοδήματος έφτανε σε ένα μέγιστο ποσοστό 67%. Επειτα ο Ρέιγκαν και η Θάτσερ άρχισαν να «αδυνατίζουν» το κράτος πρόνοιας και να μειώνουν τη φορολογία. Το αποτέλεσμα είναι ότι σήμερα το μέ
γιστο ποσοστό φορολόγησης έχει κατέβει στο 40%.Η φορολογία των επιχειρήσεων μέχρι τη δεκαετία του 1980 ήταν στο 50%. Αλλά χάρη στο καλό παράδειγμα χωρών με χαμηλή φορολογική πίεση, όπως η Ιρλανδία, σήμερα έχει πέσει σχεδόν παντού γύρω στο 27%.
Σε αυτή την οπτική η σταυροφορία ενάντια στους φορολογικούς παραδείσους είναι βλαβερή, είναι η προσπάθεια των πιο άπληστων κυβερνήσεων να δημιουργήσουν ένα κρατιστικό φορομπηχτικό καρτέλ.
7 Αυτά τα νεοφιλελεύθερα επιχειρήματα δεν ευσταθούν. Αλλο πράγμα είναι ο θεμιτός ανταγωνισμός μεταξύ των εθνών που επιδιώκουν εναλλακτικές οικονομικές πολιτικές με σκοπό να δώσουν κίνητρα για επενδύσεις, να ευνοήσουν την ανάπτυξη και να δημιουργήσουν απασχόληση και άλλο πράγμα είναι η συμπεριφορά κρατιδίων που βασίζουν την ευημερία τους σχεδόν αποκλειστικά στην προσφορά αδιαφάνειας και ατιμωρησίας στους φοροφυγάδες.
8 Εξάλλου, στον φορολογικό ανταγωνισμό αναδύεται και μια πρόδηλη ασυμμετρία: αυτοί που επωφελούνται είναι μόνο οι πλούσιοι και οι επιχειρήσεις.
Η πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων δεν διαθέτει την επιλογή να μετακινείται εκεί όπου το εισόδημά τους θα φορολογείται λιγότερο. Ο πιο κινητικός παράγοντας της παραγωγής είναι το κεφάλαιο, που μετακινείται με ευκολία εκεί όπου του συμπεριφέρονται καλύτερα.
9 Για να συγκρατηθούν τα κεφάλαια, το αποτέλεσμα του φορολογικού ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών είναι μια βαθμιαία μείωση της φορολογίας των επιχειρηματικών κερδών. Η φυγή του πλούτου προς τους φορολογικούς παραδείσους έχει ένα τίμημα: αυξάνει ακόμα περισσότερο τη φορολογική πίεση των κρατών στα ανυπεράσπιστα θηράματα, δηλαδή, στα εισοδήματα των μισθωτών.
0 التعليقات:
إرسال تعليق