Kαρμπόν του 2ου το 3ο Μνημόνιο που ετοιμάζει η τρόικα για τον Ιούλιο
Βρυξέλλες
Πολύ μαστίγωμα και μαζί, για παρηγοριά, ένα μικρό καρότο. Αυτή είναι η γνωστή συνταγή που θα εφαρμόσουν για μία ακόμη φορά οι κοινοτικοί μας εταίροι στους Έλληνες, μετά τη χθεσινή ανακοίνωσή τους για την υπογραφή με τη χώρα μας ενός τρίτου, κατά σειρά, Μνημονίου, πιθανότατα μέσα στον Ιούλιο. Δήθεν «νέο» Μνημόνιο, λοιπόν, ύστερα από επαναδιαπραγμάτευση που θα λαμβάνει υπόψη τη σημερινή κατάσταση της οικονομίας μας, προωθούν οι εταίροι μας στην Ένωση.
Ελάχιστες έως ασήμαντες θα είναι οι κοινοτικές «υποχωρήσεις» και άλλες διευκολύνσεις προς την Ελλάδα, όπως η επιμήκυνση του χρόνου της δημοσιονομικής προσαρμογής κατά 12 ή 24 μήνες το πολύ (2015-2016) και η μείωση των επιτοκίων δανεισμού λίγο πιο κάτω από τον μέσο σημερινό όρο του 3%. Καμιά απολύτως υποχώρηση δεν πρόκειται να κάνουν στις μεταρρυθμίσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις, αντιθέτως ζητούν επιτάχυνσή τους.
«Έχουν ψευδαισθήσεις όσοι ισχυρίζονται ότι το Μνημόνιο δεν μπορεί ν' αποτελέσει αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης τη στιγμή που όλοι μας γνωρίζουμε ότι χάθηκε, εξαιτίας της πολιτικής κρίσης και των δύο εκλογικών αναμετρήσεων, πολύτιμος χρόνος, κάνοντας τους στόχους των προηγούμενων Μνημονίων εντελώς ανέφικτους» τόνισε χθες ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης.
Όπως ανακοίνωσε ο ίδιος, η νέα διαδικασία θα αρχίσει αύριο το βράδυ στο Λουξεμβούργο, όπου θα συνεδριάσουν οι ΥΠΟΙΚ του Eurogroup και θα συζητήσουν «πολιτικά» για τις εξελίξεις στην Ελλάδα, συζήτηση που θα συνεχιστεί και στο τακτικό ευρωπαϊκό συμβούλιο κορυφής των Βρυξελλών στις 28-29 Ιουνίου. Στις συνόδους αυτές δεν πρόκειται να ληφθούν ακόμη συγκεκριμένες αποφάσεις, αφού η τρόικα, που θα μεταβεί στην Αθήνα αμέσως μόλις σχηματιστεί κυβέρνηση, δεν θα έχει προλάβει να ετοιμάσει, σε συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, το νέο, 3ο Μνημόνιο.
Τέλη Ιουλίου το 3ο Μνημόνιο
Η τρόικα θα σημειώσει τα ελληνικά αιτήματα και θα προχωρήσει σε αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασης της χώρας και του Μνημονίου προκειμένου να καταγράψει στην έκθεσή της τις αποκλίσεις που υπάρχουν, δηλαδή πού βρίσκεται η οικονομία σήμερα σε σχέση με τους στόχους που της έχουν τεθεί. Η επιδίωξη είναι, πριν από τα τέλη Ιουλίου, να έχει συνταχθεί το 3ο Μνημόνιο για να αρχίσει η εφαρμογή του όσο γίνεται πιο γρήγορα.
Σχετικά με το αν το ΔΝΤ θα μπορούσε να δεχθεί μια συνολική επαναδιαπραγμάτευση με βάση την πάγια θέση του για τη βιωσιμότητα των εθνικών προγραμμάτων, ο ίδιος εκπρόσωπος απάντησε ότι η θέση του ΔΝΤ δεν είναι ανελαστική, λαμβάνει υπόψη την οικονομική συγκυρία και προσαρμόζεται ανάλογα. Στην αυριανή, μάλιστα, συνεδρίαση του Eurogroup θα πάρει μέρος και η γενική διευθύντριά του Κριστίν Λαγκάρντ.
Σε ερώτηση για το αν αυτές οι συζητήσεις - διαβουλεύσεις με τους Έλληνες θα είναι εύκολες ή δύσκολες, ο ίδιος εκπρόσωπος απάντησε ότι όλα θα εξαρτηθούν από τα θέματα που θα βάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων η νέα ελληνική κυβέρνηση. Για εμάς, τόνισε, είναι σαφές ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε στο θέμα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, κυρίως δε για την απελευθέρωση των αγορών, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τις ιδιωτικοποιήσεις, για τις οποίες θα ζητηθεί από την Ελλάδα να επιταχύνει τις διαδικασίες.
Καμιά αύξηση κατώτατων μισθών - συντάξεων
Από αυτήν ακριβώς τη δήλωση, λένε καλά πληροφορημένες κοινοτικές πηγές, οι εταίροι της Ελλάδας στην Ευρωζώνη καθιστούν σαφές ότι δεν αποδέχονται με τίποτε οποιαδήποτε ελληνική πρόταση και ιδέα για αυξήσεις κάθε είδους των κατώτατων συντάξεων, μισθών ή και την επιμήκυνση του χρόνου καταβολής του επιδόματος ανεργίας. Η άρνηση αυτή, εξηγούν οι ίδιες πηγές, κρύβεται πίσω από την ανάγκη για «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας» της ελληνικής οικονομίας, για την επίτευξη της οποίας η τρόικα επέβαλε τη μείωση μισθών, συντάξεων κ.λπ. μέχρι σήμερα και προφανώς δεν είναι διατεθειμένη να κάνει πίσω τώρα.
Με άλλα λόγια, εξηγούν, θα είναι τελείως ανέφικτη διαπραγματευτικά μια ελληνική επιδίωξη της νέας κυβέρνησης για, έστω και τμηματική, ανατροπή του σημερινού εισοδηματικού, μισθολογικού και συνταξιοδοτικού σκηνικού στη χώρα. Το νέο πρόγραμμα και το πρωτόκολλο που θα υπογράψουν όλες οι πλευρές θα πρέπει να οδηγεί στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών και κυρίως σε σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα κάνουν ανταγωνιστική την οικονομία, υπογράμμισε ο ίδιος αξιωματούχος.
Ως προς την επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής για δύο τουλάχιστον χρόνια, ο ίδιος απάντησε ότι αυτό θα είναι ασφαλώς ένα από τα ζητήματα που θα συζητήσουμε με την κυβέρνηση μόλις ολοκληρωθεί η νέα αξιολόγηση της τρόικας και διαμορφωθεί μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης και συμπλήρωσε ότι η νέα συνολική συμφωνία θα είναι οπωσδήποτε έτοιμη μέσα στο καλοκαίρι, όχι όμως μέσα στις επόμενες λίγες εβδομάδες.
Σε ανάλογο μήκος κύματος κινήθηκε χθες και η Κομισιόν, η οποία παραμένει στην ίδια γραμμή απέναντι στην Ελλάδα. Ο Αμαντέου Αλταφάζ, εκπρόσωπος Τύπου του αρμόδιου επιτρόπου Όλι Ρεν, αρνήθηκε να μπει στη λογική των εικασιών σχετικά με το περιεχόμενο του 3ου Μνημονίου εξηγώντας ότι η Επιτροπή περιμένει τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης για να συζητήσει σχετικά μαζί της.
Υπενθυμίζεται ότι η δυνατότητα συνολικής επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου είναι μεν τυπικά εφικτή, αλλά χρειάζεται την ομόφωνη απόφαση των 17 χωρών της Ευρωζώνης. Με άλλα λόγια, μια σειρά από χώρες (Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία, Σλοβακία, Αυστρία) θα την αποδεχθούν μόνον αν αυτή η επαναδιαπραγμάτευση δεν θίξει τα κεντρικά και βασικά ζητήματα των δυο προηγουμένων Μνημονίων. Και τούτο διότι μια επιμήκυνση κατά δύο χρόνια της δημοσιονομικής προσαρμογής της Ελλάδας θα έχει κόστος για τις χώρες της Ευρωζώνης γύρω στα 16 δισ. ευρώ, τα οποία δύσκολα θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν στους ψηφοφόρους και τα κοινοβούλιά τους.
Ως προς την τόνωση της ανάπτυξης, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπως τη σκέπτεται και θα την προτείνει ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ στο συμβούλιο κορυφής στις 28-29 Ιουνίου, θα έχει πολύ μικρό βεληνεκές, αφού θα αναφέρεται σε ένα επενδυτικό - αναπτυξιακό πακέτο ύψους 120 δισ. ευρώ για όλες τις κοινοτικές χώρες. Από τον κοινοτικό προϋπολογισμό θα προέρχονται τα 55 δισ. ευρώ, από την αύξηση του κεφαλαίου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και της μόχλευσής του στις αγορές αναμένεται να συγκεντρωθούν άλλα 60 δισ. ευρώ, ενώ τα τελευταία 5 δισ. ευρώ θα προέλθουν από την έκδοση των λεγόμενων «ομολόγων έργου» (μεγάλα έργα υποδομής στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας κ.λπ.).
Όχι μόνο δεν θα πάρουμε, αλλά θα χάσουμε και 10 δισ. ευρώ!
Ειδικά για την Ελλάδα, αναμένεται η υλοποίηση της πρωτοβουλίας Μπαρόζο, η οποία επικεντρώνεται στη μεταφορά κονδυλίων από προγράμματα σε δράσεις για την τόνωση της απασχόλησης, την επανεκκίνηση των εργασιών για τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους, με την εγγύηση της Ένωσης και την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Πρέπει να τονισθεί ότι όλες αυτές οι χρηματοδοτήσεις δεν είναι νέες και οι πόροι προέρχονται από αυτούς που δεν έχει λάβει η Ελλάδα από τα διαρθρωτικά ταμεία (2007-2013).
Στην πραγματικότητα η χώρα μας όχι μόνο δεν θα εισπράξει περισσότερα κοινοτικά χρήματα, αλλά θα χάσει και ένα μέρος από αυτά που δικαιούται, διότι τα 10 και πλέον δισ. ευρώ που δεν έχει εισπράξει από τα διαρθρωτικά ταμεία λόγω ανικανότητας των κυβερνήσεων της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ να συντάξουν και να υποβάλουν συγκεκριμένα αναπτυξιακά προγράμματα θα μπουν σε ένα νέο κοινοτικό ταμείο και θα επαναδιανεμηθούν σε όλες τις χώρες που έχουν ανάγκη από κοινοτικές χρηματοδοτήσεις για την τόνωση της ανάπτυξής τους.
* Η επιμήκυνση της επίτευξης των στόχων κατά 1-2 χρόνια η σοβαρότερη τροποποίηση
Ελάχιστες έως ασήμαντες θα είναι οι κοινοτικές «υποχωρήσεις» και άλλες διευκολύνσεις προς την Ελλάδα, όπως η επιμήκυνση του χρόνου της δημοσιονομικής προσαρμογής κατά 12 ή 24 μήνες το πολύ (2015-2016) και η μείωση των επιτοκίων δανεισμού λίγο πιο κάτω από τον μέσο σημερινό όρο του 3%. Καμιά απολύτως υποχώρηση δεν πρόκειται να κάνουν στις μεταρρυθμίσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις, αντιθέτως ζητούν επιτάχυνσή τους.
«Έχουν ψευδαισθήσεις όσοι ισχυρίζονται ότι το Μνημόνιο δεν μπορεί ν' αποτελέσει αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης τη στιγμή που όλοι μας γνωρίζουμε ότι χάθηκε, εξαιτίας της πολιτικής κρίσης και των δύο εκλογικών αναμετρήσεων, πολύτιμος χρόνος, κάνοντας τους στόχους των προηγούμενων Μνημονίων εντελώς ανέφικτους» τόνισε χθες ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης.
Όπως ανακοίνωσε ο ίδιος, η νέα διαδικασία θα αρχίσει αύριο το βράδυ στο Λουξεμβούργο, όπου θα συνεδριάσουν οι ΥΠΟΙΚ του Eurogroup και θα συζητήσουν «πολιτικά» για τις εξελίξεις στην Ελλάδα, συζήτηση που θα συνεχιστεί και στο τακτικό ευρωπαϊκό συμβούλιο κορυφής των Βρυξελλών στις 28-29 Ιουνίου. Στις συνόδους αυτές δεν πρόκειται να ληφθούν ακόμη συγκεκριμένες αποφάσεις, αφού η τρόικα, που θα μεταβεί στην Αθήνα αμέσως μόλις σχηματιστεί κυβέρνηση, δεν θα έχει προλάβει να ετοιμάσει, σε συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, το νέο, 3ο Μνημόνιο.
Τέλη Ιουλίου το 3ο Μνημόνιο
Η τρόικα θα σημειώσει τα ελληνικά αιτήματα και θα προχωρήσει σε αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασης της χώρας και του Μνημονίου προκειμένου να καταγράψει στην έκθεσή της τις αποκλίσεις που υπάρχουν, δηλαδή πού βρίσκεται η οικονομία σήμερα σε σχέση με τους στόχους που της έχουν τεθεί. Η επιδίωξη είναι, πριν από τα τέλη Ιουλίου, να έχει συνταχθεί το 3ο Μνημόνιο για να αρχίσει η εφαρμογή του όσο γίνεται πιο γρήγορα.
Σχετικά με το αν το ΔΝΤ θα μπορούσε να δεχθεί μια συνολική επαναδιαπραγμάτευση με βάση την πάγια θέση του για τη βιωσιμότητα των εθνικών προγραμμάτων, ο ίδιος εκπρόσωπος απάντησε ότι η θέση του ΔΝΤ δεν είναι ανελαστική, λαμβάνει υπόψη την οικονομική συγκυρία και προσαρμόζεται ανάλογα. Στην αυριανή, μάλιστα, συνεδρίαση του Eurogroup θα πάρει μέρος και η γενική διευθύντριά του Κριστίν Λαγκάρντ.
Σε ερώτηση για το αν αυτές οι συζητήσεις - διαβουλεύσεις με τους Έλληνες θα είναι εύκολες ή δύσκολες, ο ίδιος εκπρόσωπος απάντησε ότι όλα θα εξαρτηθούν από τα θέματα που θα βάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων η νέα ελληνική κυβέρνηση. Για εμάς, τόνισε, είναι σαφές ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε στο θέμα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, κυρίως δε για την απελευθέρωση των αγορών, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τις ιδιωτικοποιήσεις, για τις οποίες θα ζητηθεί από την Ελλάδα να επιταχύνει τις διαδικασίες.
Καμιά αύξηση κατώτατων μισθών - συντάξεων
Από αυτήν ακριβώς τη δήλωση, λένε καλά πληροφορημένες κοινοτικές πηγές, οι εταίροι της Ελλάδας στην Ευρωζώνη καθιστούν σαφές ότι δεν αποδέχονται με τίποτε οποιαδήποτε ελληνική πρόταση και ιδέα για αυξήσεις κάθε είδους των κατώτατων συντάξεων, μισθών ή και την επιμήκυνση του χρόνου καταβολής του επιδόματος ανεργίας. Η άρνηση αυτή, εξηγούν οι ίδιες πηγές, κρύβεται πίσω από την ανάγκη για «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας» της ελληνικής οικονομίας, για την επίτευξη της οποίας η τρόικα επέβαλε τη μείωση μισθών, συντάξεων κ.λπ. μέχρι σήμερα και προφανώς δεν είναι διατεθειμένη να κάνει πίσω τώρα.
Με άλλα λόγια, εξηγούν, θα είναι τελείως ανέφικτη διαπραγματευτικά μια ελληνική επιδίωξη της νέας κυβέρνησης για, έστω και τμηματική, ανατροπή του σημερινού εισοδηματικού, μισθολογικού και συνταξιοδοτικού σκηνικού στη χώρα. Το νέο πρόγραμμα και το πρωτόκολλο που θα υπογράψουν όλες οι πλευρές θα πρέπει να οδηγεί στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών και κυρίως σε σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα κάνουν ανταγωνιστική την οικονομία, υπογράμμισε ο ίδιος αξιωματούχος.
Ως προς την επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής για δύο τουλάχιστον χρόνια, ο ίδιος απάντησε ότι αυτό θα είναι ασφαλώς ένα από τα ζητήματα που θα συζητήσουμε με την κυβέρνηση μόλις ολοκληρωθεί η νέα αξιολόγηση της τρόικας και διαμορφωθεί μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης και συμπλήρωσε ότι η νέα συνολική συμφωνία θα είναι οπωσδήποτε έτοιμη μέσα στο καλοκαίρι, όχι όμως μέσα στις επόμενες λίγες εβδομάδες.
Σε ανάλογο μήκος κύματος κινήθηκε χθες και η Κομισιόν, η οποία παραμένει στην ίδια γραμμή απέναντι στην Ελλάδα. Ο Αμαντέου Αλταφάζ, εκπρόσωπος Τύπου του αρμόδιου επιτρόπου Όλι Ρεν, αρνήθηκε να μπει στη λογική των εικασιών σχετικά με το περιεχόμενο του 3ου Μνημονίου εξηγώντας ότι η Επιτροπή περιμένει τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης για να συζητήσει σχετικά μαζί της.
Υπενθυμίζεται ότι η δυνατότητα συνολικής επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου είναι μεν τυπικά εφικτή, αλλά χρειάζεται την ομόφωνη απόφαση των 17 χωρών της Ευρωζώνης. Με άλλα λόγια, μια σειρά από χώρες (Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία, Σλοβακία, Αυστρία) θα την αποδεχθούν μόνον αν αυτή η επαναδιαπραγμάτευση δεν θίξει τα κεντρικά και βασικά ζητήματα των δυο προηγουμένων Μνημονίων. Και τούτο διότι μια επιμήκυνση κατά δύο χρόνια της δημοσιονομικής προσαρμογής της Ελλάδας θα έχει κόστος για τις χώρες της Ευρωζώνης γύρω στα 16 δισ. ευρώ, τα οποία δύσκολα θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν στους ψηφοφόρους και τα κοινοβούλιά τους.
Ως προς την τόνωση της ανάπτυξης, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπως τη σκέπτεται και θα την προτείνει ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ στο συμβούλιο κορυφής στις 28-29 Ιουνίου, θα έχει πολύ μικρό βεληνεκές, αφού θα αναφέρεται σε ένα επενδυτικό - αναπτυξιακό πακέτο ύψους 120 δισ. ευρώ για όλες τις κοινοτικές χώρες. Από τον κοινοτικό προϋπολογισμό θα προέρχονται τα 55 δισ. ευρώ, από την αύξηση του κεφαλαίου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και της μόχλευσής του στις αγορές αναμένεται να συγκεντρωθούν άλλα 60 δισ. ευρώ, ενώ τα τελευταία 5 δισ. ευρώ θα προέλθουν από την έκδοση των λεγόμενων «ομολόγων έργου» (μεγάλα έργα υποδομής στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας κ.λπ.).
Όχι μόνο δεν θα πάρουμε, αλλά θα χάσουμε και 10 δισ. ευρώ!
Ειδικά για την Ελλάδα, αναμένεται η υλοποίηση της πρωτοβουλίας Μπαρόζο, η οποία επικεντρώνεται στη μεταφορά κονδυλίων από προγράμματα σε δράσεις για την τόνωση της απασχόλησης, την επανεκκίνηση των εργασιών για τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους, με την εγγύηση της Ένωσης και την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Πρέπει να τονισθεί ότι όλες αυτές οι χρηματοδοτήσεις δεν είναι νέες και οι πόροι προέρχονται από αυτούς που δεν έχει λάβει η Ελλάδα από τα διαρθρωτικά ταμεία (2007-2013).
Στην πραγματικότητα η χώρα μας όχι μόνο δεν θα εισπράξει περισσότερα κοινοτικά χρήματα, αλλά θα χάσει και ένα μέρος από αυτά που δικαιούται, διότι τα 10 και πλέον δισ. ευρώ που δεν έχει εισπράξει από τα διαρθρωτικά ταμεία λόγω ανικανότητας των κυβερνήσεων της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ να συντάξουν και να υποβάλουν συγκεκριμένα αναπτυξιακά προγράμματα θα μπουν σε ένα νέο κοινοτικό ταμείο και θα επαναδιανεμηθούν σε όλες τις χώρες που έχουν ανάγκη από κοινοτικές χρηματοδοτήσεις για την τόνωση της ανάπτυξής τους.
