Ο καθ. Θεοδόσης Π. Τάσιος για την ηθική στη πολιτική

. Κατα την αντίληψη του γράφοντος, αυτό που λέμε «ηθική» συμπεριφορά συνδέεται πιθανότατα με δύο, αλληλένδετους άλλωστε, σκοπούςπου υπηρετούν το Είναι (την Αυτοσυντηρησία καί την Αυτοεπιβεβαίωσή-μου): Δηλαδή συνδέεται αφενός με την Αλληλεγγύη (προϋπόθεση για την πρακτική επιβίωση της Ομάδας), και αφετέρου με την Συμπάθεια (την υποστασιακή ανάγκη να δομώ και να συντηρώ ενα Εγώ, καθρεφτιζόμενος στα μάτια του Αλλου). Αν νοιώθουμε την ανάγκη να αποπειραθούμε μιαν αποσαφήνιση της έννοιας της ηθικότητας (μιαν ενδεχόμενη ελάφρυνση απο μυθοποιητικά χαρακτηριστικά. Οπως το «μυστικό χάρισμα που δόθηκε στον άνθρωπο να διακρίνει το καλό απ΄ το κακό». Ή, όπως ο ορισμός της ηθικότητας ως «υπακοής στις δείνα εντολές»- θρησκευτικής συνήθως προελεύσεως…), τότε η ως άνω διττή λειτουργία του Ηθους, μπορεί ν΄ αποτελέσει κι ενα χρήσιμο εργαλείο για την κατανόηση των κοινωνιών των ανθρώπων καί των ζώων.

Σημειωτέον οτι η θεώρηση αυτή δέν αντιφάσκει με την εξελικτική ερμηνεία της ηθικής, αφού αναγνωρίζει την ισχυροποίηση της Ομάδας χάρις στην «ηθική» συμπεριφορά των μελών-της (και επομένως την απόκτηση σπουδαίου πλεονεκτήματος στον εξελικτικό ανταγωνισμό- για να επιβιώσουν τελικώς μόνον εκείνες οι Ομάδες των οποίων τα μέλη νοιώθουν αυτήν την ηθική). Η διττή ερμηνεία την οποία ακολουθούμε, προσθέτει απλώς άλλο ένα κίνητρο ηθικής συμπεριφοράς (κίνητρο για την ικανοποίηση και μιας άλλης κατηγορίας υπαρξιακών αναγκών)- χωρίς καθόλου να αρνείται την πρώτη ερμηνεία.

Ανάλογα, η ως άνω διττή ερμηνεία δέν αντιφάσκει ούτε και προς την ιδεαλιστική άποψη της «ικανότητας του Ανθρώπου να ακολουθεί το Αγαπάτε Αλλήλους»: Πράγματι, η δεύτερη λειτουργία του ήθους την οποία υποθέτουμε εδώ, υποδεικνύει το άμεσο υποστασιακό κέρδος που έχεις όταν συμπάσχεις με τον Πλησίον σου. Με αυτά τα δεδομένα, σ΄ αυτά που ακολουθούν θα αποδίδομε τον όρο «ηθικό» σε κάθε χαρακτηριστικό συμπεριφοράς ζώων ή ανθρώπων το οποίο θα αντικρίζει μιάν απ΄ τις δυό ή αμφότερες τις λειτουργίες του ηθικού ενεργήματος τις οποίες διατυπώσαμε στην αρχή αυτής της παραγράφου.